Beleidsmatige afwijkingen
Openbaar groen
Vastgestelde beheerplannen
De beheerplannen voor Openbaar groen en Wegen zijn in 2020 vastgesteld door de raad. Een financiële doorrekening was als onderbouwing onderdeel van deze plannen. Daaruit volgde een taakstelling op het budget voor Openbaar groen en een intensivering op het budget van Wegen om het onderhoudsniveau van de wegen op het minimale niveau te krijgen. Het extra oplopend budget op Wegen van € 1.122.000 is deels financieel gedekt door een verlaging van het budget op Openbaar groen (oplopende taakstelling van € 676.000).
Analyse urentoerekening Openbaar groen
De taakstelling op Openbaar groen vanuit de beheerplannen komt voort uit een te hoog veronderstelde capaciteitsinzet. In de begroting was en is structureel een te hoog budget voor personeelslasten Openbaar groen opgenomen. In werkelijkheid worden deze uren gemaakt bij Afvalinzameling of Begraafplaatsen. Deze conclusie is de uitkomst van een analyse waaruit blijkt dat er een herstel actie moet plaats vinden door een verschuiving van toegerekende uren tussen de genoemde beleidsterreinen. Het Openbaar groen budget wordt bij een realistische raming verlaagd met € 221.000. De toegerekende uren behoren voor € 151.000 toe aan Afvalinzameling en voor € 70.000 behoren deze uren toe aan Begraafplaatsen.
Binnen Afvalinzameling zijn er in de jaarrekening 2021 en 2022 middelen (ongeveer € 700.000 per jaar) overgebleven, die toegevoegd zijn aan de voorziening tariefsegalisatie Afvalinzameling. Daarom is het mogelijk om deze € 151.000 binnen het budget van Afvalinzameling structureel te herstructureren. Deze herstructurering heeft naar verwachting beperkte gevolgen (bijvoorbeeld cao ontwikkeling op personeelsbudget versus indexatie op materieel budget) voor het tarief afvalstoffenheffing voor 2024.
Binnen Begraafplaatsen leidt de verschuiving van uren tot een verhoging van het personeelsbudget met € 70.000. Daar tegenover blijkt uit de gemaakte inhaalslag, het op orde brengen van de bedrijfsvoering en de gerealiseerde inkomsten van 2022 dat het mogelijk is om het inkomsten budget structureel te verhogen met dit bedrag. Hierdoor is er geen gevolg voor de verschillende tarieven voor begraafrechten.
Gerealiseerde deel taakstelling Openbaar groen en ongedaan maken van deel taakstelling Openbaar groen
De taakstelling die komt vanuit de vastgestelde beheerplannen 2020 is verwerkt in de Kadernota 2021 en bestond uit een cumulatief opbouwend bedrag van € 169.000 per jaar ingaande per 2021 voor een periode van vier jaar. Dus een oplopend jaarlijks bedrag van € 169.000 in 2021 naar uiteindelijk een structurele taakstelling van € 676.000 in 2024.
De eerste tranche van structureel € 169.000 is gerealiseerd wat blijkt uit de jaarrekening 2021. Daarna ontstond het tekort op het budget in de loop van 2022. Vervolgens is er aanvullend structureel € 221.000 gerealiseerd van de taakstelling op Openbaar groen. De totale gerealiseerde structurele taakstelling bedraagt hiermee € 390.000 en is in een percentage uitgedrukt bijna 60% van de originele taakstelling. Per saldo is € 286.000 van de originele taakstelling van € 676.000 niet te realiseren. Het ambitieniveau voor beeldkwaliteit van de openbare ruimte is in de laatst vastgestelde begroting (2023) verhoogd van C-niveau naar B-niveau. Herstel van het huidige Openbaar groen budget is een randvoorwaarde om ambitieniveau C te realiseren en een opmaat naar een verhoging van het gewenste ambitieniveau. Op basis van bovenstaande analyse is het Openbaar groen budget bijgesteld in de begroting.
Uitvoeringsprogramma
Vanuit het uitvoeringsprogramma is de opdracht om het kwaliteitsniveau van het groenbeheer in de openbare ruimte van een C naar B niveau te brengen. Daarnaast is, gekoppeld aan extra budget, de opdracht om te streven naar een nog hoger niveau (liefst A) binnen de centra en parels in onze gemeente voor zowel groenbeheer als wegbeheer. (normen conform CROW-meetlat) Concreet betekent dit dat onze eigen uitvoerende dienst een ander werkpakket uitvoert in 2023. Een werkpakket met een kleiner areaal maar met een hogere kwaliteit. De eigen dienst werkt samen met diverse aannemers in onze buitenruimte. Ook de contracten met hen worden (vanaf groeiseizoen 2023) aangepast naar het hogere onderhoudsniveau. Dit resulteert in minder onkruidgroei in onze plantvakken en op de trottoirs, schonere goten als gevolg van meer veegwerk, afvalbakken die minder vol zijn en sneller worden geleegd, minder zwerfafval, kortom een verzorgder beeld van onze openbare ruimte.
Daarnaast zal ook komende jaren geïnvesteerd worden in de kwaliteit van de groene inrichting. Ook dit zal actief bijdragen aan het verhogen van de beeldkwaliteit.
Mobiliteit Amendement 15b meer ruimte voor duurzame mobiliteit (€120.000,-) en punt 3c.5 uit het uitvoeringsprogramma mobiliteit (€ 80.000,-)
Momenteel wordt gewerkt aan het uitwerken van scenario's voor verbetering van de verkeersveiligheid in het Buitengebied Wijk-Amerongen-Leersum en het weren van motorrijders uit Amerongen. De gemeente blijft onverminderd in gesprek met de provincie Utrecht over de Donderberg rotonde, de Doorfietsroute, bebouwde kom Revius en snelheidsverlaging N-wegen.
Binnen de vakgroep Mobiliteit hebben zijn personele wisselingen en is er een vacature. Hierdoor loopt het opstellen van het nieuwe Gemeentelijk Verkeer- en Vervoersplan (GVVP) vertraging op.
Uitvoeringsprogramma mobiliteit, punt 3c.2 Verkeershandhaving BOA: 1 fte extra handhaving die zich specifiek richt op verkeershandhaving en parkeergedrag (€60.000,-)
Begin 2023 is de boa capaciteit met 1 fte uitgebreid t.b.v. de verkeershandhaving en het parkeergedrag. De controle op de blauwe zones en parkeer excessen is vanaf begin dit jaar geïntensiveerd. Daarnaast wordt de extra capaciteit ingezet voor het handhaven op foutief gestalde fietsen op grond van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV) en bij de stations in Maarn en Driebergen-Zeist.
Klimaatadaptatie
In 2023 is op verschillende plekken in de gemeente gestart met het uitvoeren quickwins voor een klimaatadaptatieve gemeente. Zo werd van verschillende wegen in Driebergen en Doorn de verharding van middengeleiders verwijderd en vervangen door bloeiende vaste beplanting. Ook werd samen met bewoners een plein ontdaan van steen en groen ingericht met bloeiende planten en meerdere bomen. In Amerongen zijn in deelgebied 4 en 5 van het project wateroverlast Amerongen groene parkeerplaatsen aangelegd. Op deze manier kan het hemelwater beter de bodem in zakken, waardoor de grondwatervoorraad wordt aangevuld en wateroverlast wordt voorkomen.
Speelvoorzieningen
Met een amendement bij het raaduitvoeringsprogramma is extra geld vrijgemaakt om de eerder ingezette afbouw van het aantal speelvoorzieningen te beperken. Hiervoor is een plan van aanpak opgesteld wat medio april / mei 2023 via een raadsinformatiebrief met de raad gedeeld zal worden. Hierin zullen de uitgangspunten van de “mindere afbouw” worden toegelicht. Met de extra beheerbudgetten zal dit grotere areaal in de reguliere beheerwerkzaamheden worden opgenomen en beheerd worden.
Bewoners zelfbeheer
Bij het vaststellen van het raaduitvoeringsprogramma is budget vrijgemaakt om extra en beter invulling te geven aan participatie van inwoners in onze gemeente. Dit budget wordt deels besteed aan de ondersteuning van bewoners bij het zelfbeheer van bijvoorbeeld een groenvak in hun straat of het verstrekken van gereedschap. In mei 2023 zal een eerste project samen met bewoners op deze wijze vorm krijgen in Driebergen.
Ook wordt er in 2023 een participatievisie opgesteld. Hoe betrekken wij bewoners in onze planvorming, welke werkwijzen kunnen we hiervoor gebruiken. Maar ook de vraag wat is participatie krijgt hierin een plek en hoe kunnen we onze medewerkers (evt met workshops) hierin ontwikkelen.
Financiële afwijkingen
Mutaties exploitatie | Begroot | Prognose | Afwijking | N/V | I/S |
|---|---|---|---|---|---|
Mobiliteit | 311 | 309 | 2 | V | S |
Vastgoed | 47 | 66 | 19 | N | S |
Openbaar groen | 3.561 | 3.643 | 82 | N | I/S |
Riolering | -1.948 | -1.637 | 311 | N | S |
Afvalinzameling | -1.880 | -1.880 | 0 | - | - |
Begraafplaatsen | -253 | -262 | 9 | V | S |
Wegen en verkeer | 5.342 | 5.817 | 475 | N | S |
Gladheidsbestrijding | 109 | 110 | 1 | N | S |
Recreatie voorziening en evenementen | 358 | 365 | 7 | N | S |
* I=Incidenteel, S=Structureel
Mutaties reserves en voorzieningen | Afwijking | N/V | I/S |
|---|---|---|---|
Voorziening tariefsegalisatie afvalinzameling | 277 | V | I |
Voorziening tariefsegalisatie en onderhoud riolering | 474 | N | I |
Mobiliteit € 2.000 (V) (S)
Diverse kleine verschillen.
Vastgoed € 19.000 (N) (S)
Diverse kleine verschillen.
Openbaar groen € 82.000 (N) (I/S)
Niet gerealiseerde deel taakstelling Groen en ongedaan maken van deel taakstelling Groen € 117.000 (N) (I) (vanaf 2024 € 286.000 nadelig en structureel)
Zoals in de toelichting op de beleidsmatige afwijkingen al is opgenomen, volgt hier nogmaals de financiële toelichting op het onderdeel openbaar groen. De taakstelling die komt vanuit de vastgestelde beheerplannen 2020 is verwerkt in de Kadernota 2021 en bestond uit een cumulatief opbouwend bedrag van € 169.000 per jaar ingaande per 2021 voor een periode van vier jaar. Dus een oplopend jaarlijks bedrag van € 169.000 in 2021, naar uiteindelijk een structurele taakstelling van € 676.000 in 2024.
In 2023 is de taakstelling €507.000. De eerste tranche van structureel € 169.000 is gerealiseerd wat blijkt uit de jaarrekening 2021. Vervolgens is er aanvullend structureel € 221.000 gerealiseerd van de taakstelling op Groen. De totale gerealiseerde structurele taakstelling bedraagt hiermee € 390.000 en is in een percentage uitgedrukt bijna 60% van de originele taakstelling. In 2023 is het niet te realiseren deel van de taakstelling nog € 117.000. Vanaf de jaarschijf 2024 is € 286.000 van de originele taakstelling van € 676.000 niet te realiseren omdat aan het niet te realiseren bedrag van 2023 nog eens € 169.000 wordt toegevoegd. Het ambitieniveau voor beeldkwaliteit van de openbare ruimte is in de laatst vastgestelde begroting (2023) verhoogd van C-niveau naar B-niveau. Herstel van het huidige Groen budget is een randvoorwaarde om ambitieniveau C te realiseren en een opmaat naar een verhoging van het gewenste ambitieniveau. Voorstel is om tot herstel over te gaan van het budget Groen in de begroting volgens bovenstaande analyse.
Actualisatie bomenverordening € 40.000 (V) (I)
Bij de besluitvorming van de begroting 2023 is vanuit het uitvoeringsprogramma een incidenteel budget beschikbaar gesteld voor de actualisatie van de bomenverordening. In deze bestuursrapportage wordt dit budget voor € 40.000 verplaatst van programma 9 naar programma 4. In programma 4 is dit daarom als nadeel opgenomen en in dit programma als voordeel.
Openbaar groen € 5.000 (N) (S)
Diverse kleine verschillen.
Riolering € 311.000 (N) (S)
Mutatie urentoerekening € 70.000 (N) (S)
Uit een analyse bleek een discrepantie tussen de urentoerekening op de beleidsterreinen wegen en riolering. Met deze mutatie van € 48.000 wordt de begroting naar het gewenste niveau bijgesteld. Het restant betreft diverse kleine verschillen van € 22.000 nadelig.
Gas en elektra € 241.000 (N) (S)
Dit is een verhoging van het budget voor gas en elektra riolen en gemalen. Het betreft een budgetneutrale mutatie. De stelpost energie van de kadernota 2023 wordt in deze bestuursrapportage verdeeld over de diverse producten in de begroting. In de loop van 2023 ontstaat meer duidelijkheid over de hoogte van de werkelijke besteding. Mogelijk leidt dit tot een bijstelling in de tweede bestuursrapportage.
Begraafplaatsen € 9.000 (V) (S)
Diverse kleine verschillen.
Wegen en verkeer € 475.000 (N) (S)
Dit is een verhoging van het budget voor gas en elektra met € 460.000 verkeersinstallaties en openbare verlichting. Het betreft een budgetneutrale mutatie. De stelpost energie van de kadernota 2023 wordt in deze bestuursrapportage verdeeld over de diverse producten in de begroting. In de loop van 2023 ontstaat meer duidelijkheid over de hoogte van de werkelijke besteding. Mogelijk leidt dit tot een bijstelling in de tweede bestuursrapportage. Het restant betreft diverse kleine verschillen van € 15.000 nadelig.
Gladheidsbestrijding € 1.000 (N) (S)
Diverse kleine verschillen.
Recreatie voorziening en evenementen € 7.000 (N) (S)
Diverse kleine verschillen.
Reserves en voorzieningen
Voorziening tariefsegalisatie afvalinzameling € 277.000 (V) (I)
Dit jaar zijn er voordelen vanuit de eindafrekeningen van voorgaande jaren. Er is uiteindelijk een lagere bijdrage aan de Afval Verwijdering Utrecht (AVU) verschuldigd in 2022. Dit komt door hogere opbrengsten uit papier en minder kosten voor restafval. Het voordelig effect van voorgaande toelichting is samen € 214.000. Daarnaast kreeg de gemeente € 85.000 toegekend van het Afvalfonds. Het restant van € 22.000 nadelig betreft diverse kleine verschillen.
Voorziening tariefsegalisatie en onderhoud riolering € 474.000 (N) (I)
Om te komen tot een nieuw Water- en Klimaatplan is er een inhaalslag nodig op databeheer en is er externe expertise en advies benodigd. Voor de financiering van de inhaalslag wordt voorgesteld om in de jaren 2023 en 2024 respectievelijk € 480.000 en € 220.000 te onttrekken aan deze voorziening. Het restant van € 6.000 voordelig betreft diverse kleine verschillen.